
با گذشت سه سال از بازگشت طالبان به قدرت، وضعیت زنان در افغانستان وخیمتر از همیشه است. وبسایت دیدهبان «نسلکشی» در تازهترین تحلیل خود گزارش داده است که بین ژانویه ۲۰۲۲ تا ژوئن ۲۰۲۴، ۸۴۰ زن و دختر در افغانستان خشونتهای مبتنی بر جنسیت را تجربه کردهاند که بیش از ۳۰۰ نفر از آنان کشته شدهاند.
این آمار، به گفته پژوهشگران، تنها «نوک کوه یخ» است و منعکسکننده واقعیت کامل خشونتهای سیستماتیک علیه زنان نیست. بررسی منابع باز، شبکههای اجتماعی و رسانهها نشان میدهد که ۳۳۲ مورد قتل زنان پس از سقوط کابل در آگوست ۲۰۲۱ رخ داده است. بیش از نیمی از ۸۴۰ مورد خشونت گزارش شده، مستقیماً توسط مقامهای طالبان انجام شده است.
جزئیات این خشونتها شامل ۱۱۵ مورد خشونت جنسی مانند ازدواج اجباری، بردگی جنسی و تجاوز، ۷۳ مورد شکنجه و خشونت غیرجنسی و ۱۱۳ مورد بازداشت و شکنجه زنان به دلیل نادیده گرفتن سیاستهای سرکوبگر طالبان است.
دیدهبان «نسلکشی» تاکید کرده که به دلیل مسدود شدن رسانههای آزاد و محدودیتهای شدید بر روزنامهنگاران، آمار واقعی خشونتها بسیار بالاتر از ارقام گزارش شده است. «آنچه ثبت شده، تنها نوک کوه یخ است و ثبت دقیق خشونتهای مبتنی بر جنسیت در افغانستان روز به روز دشوارتر میشود.»
طالبان در این سه سال، آنچه گروههای حقوق بشری «آپارتاید جنسیتی» مینامند را بر ۱۴ میلیون زن و دختر افغانستانی تحمیل کردهاند و آنها را از ابتداییترین حقوق خود محروم کردهاند. زنان از تحصیل، اشتغال، فعالیتهای عمومی و حتی حضور در پارکها و سالنهای ورزشی منع شدهاند و پوشش اجباری سختگیرانهای بر آنها تحمیل شده است.
علاوه بر این، طالبان به اجرای مجازاتهایی همچون شلاق و سنگسار علیه زنان ادامه دادهاند. با این حال، برخی زنان شجاع افغانستانی دست از مقاومت نکشیده و اعتراضهای خیابانی و دیجیتالی را در کابل و دیگر شهرهای بزرگ ادامه دادهاند.
تحقیقات نشان میدهد که در ماههای نخست پس از تصرف طالبان، ۸۸ درصد اعتراضها به صورت حضوری برگزار میشد؛ این رقم در سال ۲۰۲۲ به ۴۹ درصد کاهش یافت و اکنون ۹۴ درصد تظاهرات به شکل آنلاین انجام میشود، چرا که هویت و مکان فعالان به دلیل سرکوب طالبان پنهان نگه داشته میشود.
در تازهترین اقدام، طالبان قانونی را تصویب کرده که صدای زنان را «عورت» میخواند و فضای زندگی آنان را بیش از پیش محدود میکند. مدافعان حقوق بشر و زنان معترض این قانون را محکوم کرده و هشدار دادهاند که این اقدام خشونتها علیه زنان را افزایش خواهد داد.